Świadczenia rodzinne nie zawsze są należne tylko od daty złożenia wniosku

W listopadzie 2018 r. urodziłam córkę. Wniosek o zasiłek rodzinny oraz świadczenie rodzicielskie złożyłam w urzędzie gminy w grudniu 2018 r. Z decyzji o przyznaniu tych świadczeń wynika, że świadczenie rodzicielskie zostało mi przyznane od dnia porodu córki (15 listopada 2018 r.), natomiast zasiłek rodzinny od grudnia 2018 r. Skąd ta różnica?

Świadczenia, o które pyta Czytelniczka, należą do świadczeń rodzinnych. Ustawodawca określając przesłanki, po spełnieniu których wymienione świadczenia przysługują, uzależnił prawo do nich od złożenia wniosku o te świadczenia. Jednocześnie zróżnicowane zostały kwestie dotyczące miesiąca początkowego, od którego są one należne.

Postępowanie w sprawie świadczeń rodzinnych wszczyna się w oparciu o wniosek osoby zainteresowanej.

Zasadniczo prawo do świadczeń rodzinnych ustala się na okres zasiłkowy, który przypada od dnia 1 listopada danego roku do dnia 31 października następnego roku kalendarzowego. Regulując te kwestie, ustawodawca zastrzegł jednocześnie, że jeżeli chodzi m.in. o świadczenie rodzicielskie, to zasada ta nie ma zastosowania. Tak stanowi art. 24 ust. 1 w związku z art. 3 pkt 10 ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2220 ze zm.).

Prawo do:

świadczeń rodzinnych ustala się, począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca okresu zasiłkowego,
świadczenia uzależnionego od niepełnosprawności ustala się począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, jeżeli w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, zostanie złożony wniosek o ustalenie prawa do takiego świadczenia,
świadczenia rodzicielskiego ustala się, począwszy od miesiąca:

urodzenia lub przysposobienia dziecka,
objęcia dziecka opieką w przypadku osób, o których mowa w art. 17c ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych,

jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc odpowiednio od dnia urodzenia lub przysposobienia dziecka, a w przypadku osób, o których mowa w art. 17c ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych, od dnia objęcia dziecka opieką.

Natomiast w przypadku złożenia wniosku o świadczenie rodzicielskie po wskazanym 3-miesięcznym terminie, nie później jednak niż w okresach, o których mowa w art. 17c ust. 3 ustawy o świadczeniach rodzinnych (a więc przez które świadczenie przysługuje), prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek. Kwestie te wynikają z art. 24 ust. 2-2a, 9 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Skoro Czytelniczka, w związku z urodzeniem 15 listopada 2018 r. córki, złożyła wniosek o zasiłek rodzinny i świadczenie rodzicielskie w grudniu 2018 r. i spełniała przesłanki do nabycia prawa do tych świadczeń, to:

zasiłek rodzinny przysługuje jej począwszy od grudnia 2018 r. do 31 października 2019 r., tj. do końca trwającego obecnie okresu zasiłkowego, a
świadczenie rodzicielskie należne jest jej począwszy od 15 listopada 2018 r. przez okres 52 tygodni, a więc do 13 listopada 2019 r.

Różnice w zakresie miesiąca początkowego, od którego przysługują omawiane świadczenia rodzinne, to nie jedyne rozbieżności wynikające z zasad dotyczących przyznawania takich należności (patrz tabela).

Wysokość niektórych świadczeń rodzinnych

Zasiłek rodzinny

Świadczenie rodzicielskie

Zasiłek rodzinny wynosi miesięcznie:

-	95 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia,
-	124 zł na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia,
-	135 zł na dziecko w wieku powyżej 18. roku życia do ukończenia 24. roku życia,

chyba że zajdą okoliczności wymienione w art. 5 ust. 3-3c ustawy o świadczeniach rodzinnych

Świadczenie rodzicielskie przysługuje zasadniczo w wysokości 1.000 zł miesięcznie.

Kwotę świadczenia rodzicielskiego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę świadczenia przysługującą za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę.