Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 2 (548) z dnia 10.01.2022

Wypłata zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy powstałej w wyniku wypadku w drodze do pracy

Pracownik (w wieku 38 lat) w drodze do pracy uległ wypadkowi komunikacyjnemu i obecnie przebywa w szpitalu. Został on zatrudniony na miesięczny okres próbny i w połowie stycznia 2022 r. umowa rozwiąże się. Nie zamierzamy zawierać z nim kolejnej umowy. Czy po ustaniu zatrudnienia będzie uprawniony do jakiś świadczeń?

Tak. Za czas niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy pracownikowi, bez okresu wyczekiwania, przysługuje:

• wypłacane ze środków pracodawcy wynagrodzenie, o którym mowa w art. 92 K.p. (oczywiście, o ile nie wykorzystał jeszcze w danym roku kalendarzowym pełnego limitu tego świadczenia, tj. odpowiednio 33 dni lub 14 dni, jeśli najpóźniej 31 grudnia poprzedniego roku kalendarzowego ukończył 50. rok życia) i/lub
• finansowany ze środków FUS zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego - począwszy od 34. (15.) dnia niezdolności do pracy w ciągu roku kalendarzowego.

W czasie trwania zatrudnienia świadczenia te wypłaca się nie dłużej niż przez 182 dni niezdolności do pracy (art. 8 ust. 1 ustawy zasiłkowej).

Od 1 stycznia 2022 r. za okres niezdolności do pracy przypadający po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego zasiłek chorobowy przysługuje nie dłużej niż przez 91 dni (art. 8 ust. 2 zd. 1 ustawy zasiłkowej). Do końca grudnia 2021 r. zasiłek był wypłacany do wyczerpania 182-dniowego limitu niezdolności do pracy. Co prawda ustawodawca przewidział pewne wyjątki, gdy ten krótszy okres płatności zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie ma zastosowania, jednakże wśród nich nie wymieniono absencji chorobowej spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy (art. 8 ust. 2 zd. 2 ustawy zasiłkowej).

Świadczenie to jest przyznawane maksymalnie na 12 miesięcy (360 dni). Dowodem do jego wypłaty jest decyzja ZUS wydana na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika ZUS po przeprowadzeniu przez niego badania stanu zdrowia zainteresowanego. W celu ubiegania się o to świadczenie należy złożyć w ZUS, na co najmniej 6 tygodni przed upływem okresu zasiłkowego, komplet niezbędnych dokumentów. Złożenie ich w terminie późniejszym może spowodować rozpatrzenie wniosku już po zakończeniu pobierania zasiłku chorobowego.

Wynagrodzenie i zasiłek chorobowy za czas niezdolności do pracy wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru, w tym także za czas pobytu w szpitalu (art. 92 § 1 pkt 2 K.p. oraz art. 11 ust. 2 pkt 3 ustawy zasiłkowej). Natomiast świadczenie rehabilitacyjne wypłacane jest w wysokości odpowiednio 90% podstawy wymiaru za pierwsze 3 miesiące przyznanego świadczenia i 75% podstawy wymiaru za pozostały okres (art. 19 ust. 1 ustawy zasiłkowej).

Druki zasiłkowe dostępne są w serwisie www.druki.gofin.pl.

Z pytania wynika, że zdarzenie skutkujące niezdolnością pracownika do pracy powstało w wyniku wypadku w drodze do pracy. Tym samym za czas niezdolności przypadającej na okres zatrudnienia pracownik zachowa prawo do wynagrodzenia chorobowego, a po jego ustaniu będzie mu przysługiwał zasiłek chorobowy, przy czym nie dłużej niż przez 91 dni. Obydwa świadczenia otrzyma w wysokości 100% podstawy wymiaru (z ewentualnym ograniczeniem wysokości tej podstawy po ustaniu zatrudnienia, o którym mowa w art. 46 ustawy zasiłkowej).

Przyjmujemy założenia z pytania, a ponadto że umowa o pracę z pracownikiem ulegnie rozwiązaniu z dniem 14 stycznia 2022 r., wypadek miał miejsce 3 stycznia 2022 r., a zwolnienia lekarskie obejmą łącznie okres od 3 stycznia do 30 kwietnia 2022 r. (118 dni).

Pracodawca uznał wypadek, któremu uległ pracownik za wypadek w drodze do pracy. Pracownik otrzyma zatem:

• w czasie trwania zatrudnienia wynagrodzenie chorobowe od 3 do 14 stycznia 2022 r. (12 dni) w wysokości 100% podstawy wymiaru,
• po ustaniu zatrudnienia zasiłek chorobowy od 15 stycznia do 15 kwietnia 2022 r. (91 dni) w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Za okres od 16 do 30 kwietnia 2022 r. ZUS nie wypłaci zasiłku chorobowego z uwagi na wyczerpanie pełnego okresu zasiłkowego przysługującego po ustaniu zatrudnienia (w razie potrzeby pracownik będzie mógł wystąpić o świadczenie rehabilitacyjne).

W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. pracownik byłby uprawniony do zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia od 15 stycznia do 30 kwietnia (106 dni).

Zwracamy uwagę! Zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne za okres po ustaniu zatrudnienia nie przysługuje, gdy osoba niezdolna do pracy m.in.:

• ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (od 1 stycznia 2022 r. zarówno z systemu powszechnego, jak i dla tzw. służb mundurowych),
• kontynuuje lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świadczeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby,
• nie nabyła prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia, w przypadkach określonych w art. 4 ust. 1 ustawy zasiłkowej, tj. z powodu nieposiadania wymaganego okresu ubezpieczenia chorobowego,
• jest uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
• podlega obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o ubezpieczeniu społecznym rolników.