Świadczenie 500+ już tylko od miesiąca złożenia wniosku

Ustawodawca wprowadzając świadczenie wychowawcze przewidział okres przejściowy, w którym wystąpienie z wnioskiem o jego przyznanie dawało osobom uprawnionym gwarancję wypłaty 500 zł na dziecko od pierwszego dnia obowiązywania świadczenia, tj. od 1 kwietnia 2016 r. Okres ten zakończył się jednak z dniem 1 lipca 2016 r. Wystąpienie o świadczenie 500+ po tej dacie daje do niego uprawnienia jedynie od miesiąca złożenia wniosku.

Uprawnieni do świadczenia

Świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko przysługuje matce, ojcu, opiekunowi faktycznemu albo opiekunowi prawnemu dziecka w wieku do ukończenia przez nie 18. roku życia. Co istotne, mogą je otrzymywać zarówno obywatele polscy, jak i spełniający określone warunki cudzoziemcy, o ile zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres, w jakim mają otrzymywać świadczenie wychowawcze, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy międzynarodowe o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Celem świadczenia wychowawczego jest częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych. Zasady jego wypłacania zostały określone w ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, zwanej dalej ustawą.

Od kiedy przysługuje?

Z założenia prawo do świadczenia wychowawczego ustalane jest na 12-miesięczny okres - od 1 października do 30 września roku następnego. Tak wynika z art. 18 ust. 1i ustawy, która jednocześnie w art. 48 ust. 1 zastrzega, iż pierwszy tzw. okres świadczeniowy trwa aż 18 miesięcy. Rozpoczął się bowiem z dniem wejścia w życie ustawy, tj. z dniem 1 kwietnia 2016 r., a zakończy 30 września 2017 r.

Aby jednak otrzymać świadczenie począwszy od 1 kwietnia 2016 r., konieczne było złożenie wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, tj. najpóźniej w dniu 1 lipca 2016 r. Przekroczenie tego terminu skutkuje zastosowaniem ogólnej zasady ustalania prawa do świadczenia, określonej w art. 18 ust. 2 ustawy. Zgodnie z tym przepisem uprawnienia do 500 zł na dziecko nabywa się począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca danego okresu świadczeniowego, przy czym nie wcześniej niż odpowiednio od dnia:

urodzenia się dziecka,
objęcia dziecka opieką lub
przysposobienia dziecka.

Osoby, które dopiero zamierzają ubiegać się o świadczenie 500+, mogą je więc otrzymać jedynie na bieżąco, od miesiąca wystąpienia ze stosownym wnioskiem, z zastrzeżeniem jak wyżej.

Odstępstwo od reguły

Jeżeli wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego uzależnionego od niepełnosprawności zostanie złożony w okresie trzech miesięcy, licząc od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, prawo to ustala się:

począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności,
do końca okresu świadczeniowego lub - gdy orzeczenie zostało wydane na czas określony - do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, ale nie dłużej niż do końca okresu świadczeniowego.

Formularz wniosku o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale: Zasiłki i świadczenia.

Oczekiwanie na decyzję

Osoby, które spełniają warunki do uzyskania prawa do świadczenia wychowawczego począwszy od 1 kwietnia 2016 r. mogą oczekiwać na decyzję w tej sprawie i wypłatę 500 zł na dziecko aż trzy miesiące od dnia wystąpienia z wnioskiem z prawidłowo wypełnionymi dokumentami. Taki termin przewiduje art. 49 ust. 2 ustawy.

Na rozpatrzenie wniosków złożonych po 1 lipca 2016 r. organy właściwe mają znacznie mniej czasu. W tym przypadku bowiem obowiązuje ogólna zasada, określona w art. 21 ust. 1 i 2 ustawy. W świetle przywołanego przepisu świadczenie wychowawcze wypłaca się nie później niż ostatniego dnia miesiąca, za który zostało ono przyznane. Przy czym w razie gdy wniosek w sprawie ustalenia prawa do świadczenia wychowawczego został złożony po 10. dniu miesiąca, świadczenie wychowawcze za dany miesiąc wypłaca się najpóźniej ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek (patrz tabela).

Zasady ustalania prawa do świadczenia wychowawczego oraz jego wypłaty w zależności od daty wystąpienia z wnioskiem o to świadczenie

Wystąpienie z wnioskiem o świadczenie wychowawcze

Ustalenie prawa do świadczenia oraz jego wypłata
(przy założeniu, że zostały spełnione warunki do jego uzyskania)

w okresie od 1 kwietnia do
1 lipca 2016 r.

na okres od 1 kwietnia 2016 r. do 30 września 2017 r.

w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia
złożenia wniosku z prawidłowo
wypełnionymi dokumentami

po dniu 1 lipca 2016 r.

począwszy od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami, do końca danego okresu świadczeniowego

na wniosek zgłoszony:

•	do 10. dnia danego miesiąca - nie później niż ostatniego dnia miesiąca, za który przyznane zostało świadczenie wychowawcze,
•	po 10. dniu miesiąca - świadczenie wychowawcze za dany miesiąc wypłaca się najpóźniej ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono wniosek.

Przykłady

w dniu:
29 czerwca 2016 r.

odpowiednio na okres:
od 1 kwietnia 2016 r.
do 30 września 2017 r.

odpowiednio najpóźniej w dniu:
29 września 2016 r.

5 lipca 2016 r.

od 1 lipca 2016 r.
do 30 września 2017 r.

31 lipca 2016 r.

25 lipca 2016 r.

31 sierpnia 2016 r.

2 sierpnia 2016 r.

od 1 sierpnia 2016 r.
do 30 września 2017 r.

31 sierpnia 2016 r.