Gazeta Podatkowa nr 74 (1428) z dnia 14.09.2017

Świadczenia rodzinne z tytułu rozpoczęcia/kontynuowania nauki

Po spełnieniu określonych warunków rodzice lub opiekunowie (prawni albo faktyczni) dzieci mogą korzystać z zasiłku rodzinnego oraz różnego rodzaju dodatków do tego świadczenia. Część z nich przysługuje na okoliczność rozpoczęcia lub kontynuowania nauki, w tym poza miejscem zamieszkania. Nie są jednak przyznawane z urzędu, tylko na wniosek uprawnionego.

Zasiłek rodzinny ma na celu częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka. Przysługuje po spełnieniu kryterium dochodowego rodzicom, jednemu z rodziców albo opiekunowi prawnemu lub faktycznemu dziecka, do ukończenia przez dziecko:

• 18. roku życia lub
   
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21. roku życia, albo
   
• 24. roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności,

a także osobie uczącej się, za którą uznawana jest osoba pełnoletnia ucząca się, niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z ustaleniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową prawa do alimentów z ich strony, jeżeli uczy się w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 24. roku życia.

Dodatki do zasiłku

Wraz z zasiłkiem rodzinnym osoby uprawnione mogą otrzymywać różnego rodzaju dodatki do tego świadczenia. Na dzieci w wieku szkolnym przysługują m.in. dodatki:

» z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Dodatek ten przyznawany jest na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego. Przy czym należny jest również na dziecko rozpoczynające roczne przygotowanie przedszkolne.

Przysługuje raz w roku, w związku z rozpoczęciem roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.

Co istotne, wniosek o wypłatę tego dodatku składa się do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne. Przekroczenie tego terminu skutkuje pozostawieniem przez organ właściwy wniosku bez rozpoznania.

» z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek przysługuje w związku z:

• zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadgimnazjalnej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej lub gimnazjum w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności albo
   
• dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadgimnazjalnej.

Należny jest przez 10 miesięcy w roku w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego.

Na wniosek

Dodatki do zasiłku rodzinnego przyznawane są na wniosek osoby uprawnionej. Z reguły składa się go przy ubieganiu się o zasiłek rodzinny, poprzez wypełnienie odpowiednich pozycji opracowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego.

Wysokość świadczeń

W wyniku ostatniej weryfikacji, która miała miejsce w 2015 r., od 1 listopada 2015 r. następował stopniowy wzrost wysokości większości świadczeń rodzinnych, w tym m.in. zasiłku rodzinnego i dodatku z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania. Ostatni etap podwyżki, określonej w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wysokości dochodu rodziny... (Dz. U. z 2015 r. poz. 1238) miał być przeprowadzony z dniem 1 listopada 2017 r., a więc z początkiem nadchodzącego okresu zasiłkowego.

Za sprawą art. 32 ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (Dz. U. z 2017 r. poz. 1428), wartości te (podobnie jak progi dochodowe) pozostaną na poziomie obowiązującym w trwającym obecnie okresie zasiłkowym (patrz tabela).

Wymagane dokumenty

W celu uzyskania prawa do zasiłku rodzinnego na dziecko, które ukończyło 18. rok życia, wymagane jest złożenie:

• oświadczenia o uczęszczaniu dziecka do szkoły lub
   
• oświadczenia o uczęszczaniu do szkoły wyższej - w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli osoba uczy się w szkole wyższej.

Natomiast ubiegając się o prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, należy przedłożyć odpowiednio:

• oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły poza miejscem zamieszkania,
   
• zaświadczenie albo oświadczenie potwierdzające tymczasowe zameldowanie ucznia poza miejscem zamieszkania,
   
• inne dokumenty, w tym oświadczenia, niezbędne do ustalenia prawa do tego dodatku.

Kwestię tę reguluje § 5 pkt 1 i 2 oraz § 7 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych... (Dz. U. z 2017 r. poz. 1466).

Formularze wniosków i innych dokumentów niezbędnych do ubiegania się o świadczenia rodzinne udostępnia podmiot realizujący te świadczenia w danej gminie. Dostępne są one na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

W przypadku rezygnacji z kontynuacji nauki lub rezygnacji z kontynuacji nauki poza miejscem zamieszkania należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie podmiot wypłacający zasiłek rodzinny wraz z dodatkami.