Zasiłek chorobowy a wystawianie faktur przez przedsiębiorcę

Od lat prowadzę pozarolniczą działalność gospodarczą, natomiast od dwóch lat nie zatrudniam żadnego pracownika. Z uwagi na zły stan zdrowia przebywam obecnie na zwolnieniu lekarskim. Czy w czasie pobierania zasiłku chorobowego mogę wystawiać faktury przychodowe?

Odpowiedź na pytanie Czytelnika nie jest jednoznaczna. Jest ona przede wszystkim zależna od tego, jaki jest faktyczny zakres prowadzonej przez Czytelnika pozarolniczej działalności gospodarczej, jakiego okresu dotyczyć będą faktury wystawione w trakcie pobierania zasiłku chorobowego, a więc w okresie, kiedy jest on niezdolny do pracy, a ponadto w jakich okolicznościach dojdzie do wystawienia tych dokumentów (w siedzibie firmy, czy w domu po ich uprzednim przygotowaniu przez inną osobę).

Ustawodawca wskazał bowiem, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Stanowi o tym art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.), zwanej ustawą zasiłkową.

Rozumienie wykonywania pracy zarobkowej w myśl wskazanej normy prawnej w przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą wielokrotnie było przedmiotem postępowania przed sądami. Dla rozstrzygnięcia tego trudnego zagadnienia ważne są zawsze wszystkie okoliczności towarzyszące danemu stanowi faktycznemu (patrz ramka). Wydaje się, że skoro Czytelnik jest zmuszony w trakcie zwolnienia lekarskiego wystawiać faktury, lepszym rozwiązaniem jest wykonanie tych czynności przez ustanowionego (wcześniej) pełnomocnika do prowadzenia niektórych spraw organizacyjnych w firmie.

Przykładowe orzeczenia sądowe

O zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako "pracy", nie decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są one wykonywane, ale rodzaj tych czynności. Samo podpisywanie faktur i innych dokumentów niezbędnych do prowadzenia działalności (w sytuacji gdy nie ma możliwości jej zawieszenia w okresie pobierania zasiłku) można uznać za działalność, która nie ma zarobkowego charakteru.

Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., sygn. akt III UK 11/08

Jeżeli faktyczna aktywność zawodowa ubezpieczonego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności zarobkowego wynajmu handlowych lokali użytkowych polega wyłącznie na comiesięcznym wystawianiu kilku rachunków, to prowadzenie takiej działalności w takim samym zakresie w okresie korzystania z zasiłków chorobowych i świadczenia rehabilitacyjnego prowadzi do utraty pobranych świadczeń za cały okres orzeczonej niezdolności do wykonywania tej działalności (art. 17 ust. 1 i art. 22 ustawy zasiłkowej).

Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2007 r., sygn. akt I UK 145/07