Ograniczenie podstawy wymiaru zasiłku po ustaniu zatrudnienia

W trakcie przebywania na zasiłku chorobowym moja umowa o pracę zawarta na czas określony uległa rozwiązaniu. Tym samym płatność świadczenia, należnego mi za okres po ustaniu zatrudnienia, przejął ZUS. Jego wysokość okazała się jednak dużo niższa od tej naliczanej wcześniej przez pracodawcę. ZUS tłumaczy to jakimiś ograniczeniami podstawy wymiaru zasiłku. Czy powinny mnie one objąć, skoro składka na ubezpieczenie chorobowe była odprowadzana od ponad 10 tys. zł miesięcznie, a moja niezdolność do pracy powstała w trakcie trwania tego ubezpieczenia?

TAK. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego należnego pracownikowi z reguły stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone temu ubezpieczonemu za okres 12 lub - w przypadku krótszego okresu zatrudnienia - pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Przez wynagrodzenie natomiast rozumie się tu przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe, finansowanych przez ubezpieczonego.

Tak wynika z art. 36 ust. 1 i 2 oraz art. 3 pkt 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2014 r. poz. 159), zwanej ustawą zasiłkową.

Ustawodawca do zasiłku chorobowego, a także świadczenia rehabilitacyjnego należnego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego (zatrudnienia) wprowadził jednak pewne ograniczenia, w tym m.in. w zakresie wysokości podstawy jego wymiaru. Otóż za sprawą art. 46 i 47 ustawy zasiłkowej nie może być ona wyższa od kwoty wynoszącej 100% przeciętnego wynagrodzenia. Co istotne, kwotę tę ustala się miesięcznie, poczynając od 3. miesiąca kwartału kalendarzowego, na okres 3 miesięcy, na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów emerytalnych (patrz schemat).

Warto podkreślić, iż ograniczeniem tym objęci są wszyscy ubezpieczeni korzystający z zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, niezależnie od tego, kiedy powstała ich niezdolność do pracy, tj. w trakcie czy też po ustaniu tego ubezpieczenia.

O ile zatem w okresie pozostawania w stosunku pracy podstawa wymiaru zasiłku chorobowego odzwierciedlała utracone przez Czytelnika zarobki, przekraczające 10 tys. zł miesięcznie, to już za okres po jego ustaniu słusznie jest przez ZUS ograniczana (w okresie od 1 grudniu 2014 r. do 28 lutego 2015 r. do kwoty 3.781,14 zł).

Inaczej sytuacja wyglądałaby, gdyby zainteresowany był zatrudniony na podstawie więcej niż jednej umowy o pracę, a tylko jedna z tych umów zakończyła się. W takim bowiem przypadku, zgodnie z wyjaśnieniami ZUS, zawartymi w komentarzu do ustawy zasiłkowej dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl, nie stosuje się ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego do 100% przeciętnego wynagrodzenia.

Zmiana kwoty ograniczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego należnego za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego

Ograniczenie podstawy wymiaru zasiłku po ustaniu zatrudnienia

Ograniczenie wysokości podstawy obliczania zasiłku chorobowego, o którym mowa w art. 46 ustawy zasiłkowej, ma zastosowanie także wówczas, gdy okres zasiłkowy rozpoczął się w czasie trwania zatrudnienia. Wykładnia językowo-logiczna przytoczonego przepisu nie pozwala bowiem na postawienie tezy, że ograniczenie wysokości podstawy wymiaru zasiłku chorobowego ma miejsce tylko wówczas, gdy prawo do zasiłku powstało po ustaniu tytułu ubezpieczenia, a nie ma zastosowania w takiej sytuacji, gdy prawo powstało w czasie trwania tytułu ubezpieczenia i obejmuje również okres po jego ustaniu.

Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 2009 r., sygn. akt I UK 337/08