Wypłata zasiłku opiekuńczego, gdy opieka przypada na dni wolne od pracy

Pracownica przedłożyła zwolnienie lekarskie z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku 6 lat. Ojciec dziecka jest zatrudniony w systemie pracy zmianowej. Czy należy wypłacić zasiłek opiekuńczy za cały okres zwolnienia, jeśli obejmuje ono dni, w których ojciec dziecka pracował na drugą zmianę oraz sobotę i niedzielę, które są dla obojga rodziców dniami wolnymi od pracy?

Ustalając okres, za który pracownicy należy wypłacić zasiłek opiekuńczy, pracodawca powinien dokonać analizy godzin pracy rodziców dziecka w dniach, na które zostało wystawione zaświadczenie lekarskie.

Zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat przysługuje za cały okres wskazany w zaświadczeniu lekarskim, o ile:

we wspólnym gospodarstwie domowym nie ma innego członka rodziny mogącego zapewnić opiekę dziecku oraz
nie został wykorzystany limit dni, za które w danym roku kalendarzowym przysługuje ten zasiłek.

Za członka rodziny pozostającego we wspólnym gospodarstwie domowym mogącego zapewnić opiekę nie uważa się pracownika odpoczywającego po pracy na nocnej zmianie oraz osoby: całkowicie niezdolnej do pracy, chorej (np. otrzymującej rentę z tytułu niezdolności do pracy bądź przebywającej na zwolnieniu lekarskim), prowadzącej gospodarstwo rolne lub działalność pozarolniczą, a także osoby, która ze względu na wiek jest niesprawna fizycznie lub psychicznie lub niezobowiązanej do sprawowania opieki na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli odmawia ona sprawowania opieki.

Limit dni, za który w danym roku kalendarzowym przysługuje zasiłek opiekuńczy, m.in. z tytułu sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 14, wynosi 60 dni (art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej). Do tego limitu wlicza się okresy sprawowania opieki nad zdrowymi dziećmi i innymi chorymi członkami rodziny, w tym nad dzieckiem w wieku powyżej 14 lat.

W sytuacji, gdy jedno z rodziców dziecka jest zatrudnione w systemie pracy zmianowej, to zasiłek opiekuńczy przysługuje za okres opieki, w którym obojgu rodzicom przypada ta sama zmiana, a także różne zmiany - gdy chore dziecko pozostawałoby bez opieki w wyniku częściowego pokrywania się godzin pracy, wskutek dojazdu lub dojścia do pracy i z pracy (por. ust. 259 komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej). Zasiłek wypłaca się także za dzień, w którym drugi z rodziców ma dzień wolny od pracy, ale odpoczywa po nocnej zmianie.

Zwracamy uwagę! Jeśli zaświadczenie lekarskie stwierdzające konieczność zapewnienia osobistej opieki obejmuje dni będące dla pracownicy (wnioskującej o wypłatę zasiłku) dniami wolnymi od pracy, to zasiłek opiekuńczy wypłaca się nawet wówczas, gdy w tych dniach jest domownik mogący zapewnić opiekę dziecku.

Przykład

Pracownica złożyła wniosek o wypłatę zasiłku opiekuńczego z tytułu konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem w wieku 6 lat w okresie od 25 lipca do 2 sierpnia 2016 r. (9 dni). W tych dniach rodzice są zobowiązani do świadczenia pracy:

dzień	25.07.	26.07.	27.07.	28.07.	29.07.	30.07.	31.07.	1.08.	2.08.
dzień	Pn	Wt	Śr	Cz	Pt	So	Nd	Pn	Wt
pracownica	7⁰⁰-15⁰⁰	7⁰⁰-15⁰⁰	7⁰⁰-15⁰⁰	7⁰⁰-15⁰⁰	7⁰⁰-15⁰⁰	wolne	wolne	7⁰⁰-15⁰⁰	7⁰⁰-15⁰⁰
pracownik	14⁰⁰-22⁰⁰	14⁰⁰-22⁰⁰	14⁰⁰-22⁰⁰	14⁰⁰-22⁰⁰	14⁰⁰-22⁰⁰	wolne	wolne	6⁰⁰-14⁰⁰	6⁰⁰-14⁰⁰

Z powyższego harmonogramu czasu pracy wynika, że godziny pracy rodziców od poniedziałku do piątku częściowo się pokrywają, natomiast soboty i niedziele oboje mają wolne od pracy. Pracownicy przysługuje zasiłek opiekuńczy za cały okres konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem orzeczonej przez lekarza (w tym za sobotę i niedzielę).

Gdyby pracownica była zobowiązana świadczyć pracę w sobotę i niedzielę, to za te dni nie przysługiwałby zasiłek opiekuńczy, ponieważ we wspólnym gospodarstwie domowym przebywałby ojciec dziecka mogący zapewnić opiekę dziecku.